राजतन्त्र अन्त्यको निर्णयमा कसरी पुगे कोइराला : ज्ञानेन्द्रकै इगोले आयो गणतन्त्र

image

अन्तिम चरणमा प्रभाकरशमशेर राणालाई राजा ज्ञानेन्द्रसंग कुरा गर्न लगाउनुभयो । उनले दुई चार पटक कुरा गरे । अन्तिम घटना राणाले गिरिजावावुलाई यसरी सुनाएका थिए । गिरिजावावु म केही गर्न नसक्ने अवस्थामा पुगे । राजा र म सोल्टी होटलमा पिउउदै थियौ । राजाले आफ्नो ग्लास पत्थरमा झारेर भने प्रभाकर वरु म यसरी चकनाचुर भएर जान्छु तर यीनीहरुको अगाडी झुक्दिन । 

२३८ वर्ष लामो इतिहास वोकेको राजसंस्था अन्त्य भै मुलुकका गणतन्त्र स्थापना भएको पनि १३ वर्ष नाध्यो । २०६५ साल जेठ १५ गते संविधानसभाको पहिलो बैठकले राजतन्त्रको अन्त्य गरी मुलुकलाई गणतन्त्र घोषणा गरेको थियो । धेरै मानिसको वुझाई छ, गणतन्त्रको नारालाई माओवादीले उचाईमा पु-याए पनि कार्यान्वयन गर्ने मुख्य पात्र तत्कालीन प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइराला नै हुन् । 
बीपीको राष्ट्रिय एकता तथा मेलमिलाप नीतिमा जीवन प्रयन्त प्रतिवद्ध गिरिजावावुले किन राजतन्त्र समाप्त पार्ने कठोर निर्णय कार्यान्वयन गरे त ? यो आलेख यसै विषयमा केन्द्रीत छ । 
जीवनको अन्तिम क्षण कोइराला छोरी सुजाताको मण्डिखाटार स्थित निवासमा सरे । स्वास्थ्य अवस्था दिनानुदिन कमजोर वन्दै थियो । त्यही  पूर्व प्रधानमन्त्री डा. तुलसी गिरीले उनीसंग अन्तिम भेट गरे । त्यस वेला उनले भनेका थिए–गिरिजावावु इतिहासले मानिसलाई अवसर दिन्छ । अहिले पनि स्थिती तपाईको कन्ट्रोलमा छ । राजतन्त्र फालेर गल्ति भयो, भन्ने व्यहोराको वक्तव्य दिएर देश विग्रनवाट जोगाउनुस् । 
यस प्रसंगमा गिरिजाप्रसादका भतिजा निरञ्जनले लेखकसंग भनेका थिए –तुलसी काकाले भन्नु भएछ, गिरिजावावु म तपाईको दाईको साथी । तपाईको समकक्षी होइन । इतिहासले कुन मानिसलाई कुन वेला अगाडी ल्याई दिन्छ । त्यो वेला त्यस मानिसको महत्व एकदम वढेको हुन्छ । उसको वोलीवाट होल, सिचुएसन वदलिन सक्छ । त्यही अवस्थामा आज तपाई हुनुहुन्छ । त्यसैले म तपाईलाई एउटा कुरा अनुरोध गर्न भनेर आएको हु । अहिले पनि ढिला भएको छैन । एउटा वक्तव्य दिनुस् । राजतन्त्र फालेर गल्ति भयो भन्ने व्यहोराको । अहिले पनि तपाईले कन्ट्रोलमा लिन सक्नुहुन्छ । यो राष्ट्र वचाउनुस् । 
डा. गिरी एकोरो वोलिएर । कोइरालाले मुखवाट एक शव्द निकालेनन् । यस प्रसंगमा निरञ्जनले लेखकसंग भनेका थिए–मैले डा. गिरीलाई सोधे के भन्नुभयो त काका सानोवुवाले । आई नो हि वाज हेल्प लेस भन्नुभयो । गिरिजावावु केही वोल्नुभएन रे । 
राजतन्त्र फाल्नु अघि कोइरालाले दरवार मिलाउन धेरै प्रयास गरेका हुन् । बेवी किङको प्रस्ताव अघि सारे पछि विराटनगरमा कोइरालाले लेखकसंग भनेका थिए—मैले धेरै प्रयास गरे । राजाले मानेनन् । अव म प्रष्ट देखि रहेको छु । राजतन्त्र त रहदै रहदैन । 
अन्तिम क्षणसम्म पनि कुनै न कुनै रुपको राजतन्त्र राख्ने कोइरालाको भित्रि चाहना थियो । निरञ्जनले बौद्ध स्थित निवासमा लेखकलाई सुनाएका थिए–राजाका प्रमुख सचिव पशुपतिभक्त महर्जनलाई कैयौं पटक फोन गरेको मलाई थाहा छ । म पनि उहाँसंगै छु । अन्तिम चरणमा उहाँले प्रभाकरशमशेर राणालाई राजा ज्ञानेन्द्रसंग कुरा गर्न लगाउनुभयो । उनले दुई चार पटक कुरा गरे । अन्तिम घटना राणाले गिरिजावावुलाई यसरी सुनाएका थिए । गिरिजावावु म केही गर्न नसक्ने अवस्थामा पुगे । राजा र म सोल्टी होटलमा पिउदै थियौ । राजाले आफ्नो ग्लास पत्थरमा झारेर भने प्रभाकर वरु म यसरी चकनाचुर भएर जान्छु तर यीनीहरुको अगाडी झुक्दिन । 
राजाको त्यस्तो सन्देश पाएपछि कोइराला राजतन्त्र जानेमा निश्चिन्त भएका थिए । यस सन्दर्भमा पूर्व मन्त्री डा. रामशरण महतले लेखकसंग भनेका छन्— गिरिजावावु ज्ञानेन्द्र र पारसले गद्धि छोडे वेवि किङ राख्न तयार हुनुहुन्थ्यो । तर त्यसका लागि दरवार तयार भएन । पछि राजालाई कसरी हटाउने भन्ने रणनीति उहा आफैले कार्यान्वयन गर्नु भएको थियो । त्यस वारे हामीसंग शेयर गर्नु भएन ।
बीपीले अन्तिम समयमा राजसंस्थालाई विश्वासमा राख्नु भनेका कारण पनि प्रधानमन्त्री कोइराला राजतन्त्र हटाई हाल्ने पक्षमा थिएनन् । यो प्रसंग गिरिजावावुले धेरै पटक लेखकलाई पनि सुनाएका थिए । 
राजसंस्थाको अन्त्य भएपछि गिरिजावावु के भन्नुहुन्थ्यो भन्ने मेरो प्रश्नमा निरञ्जनले भनेका थिए–सही गलत के भयो भन्ने लाग्यो होला, त्यस वारे केही भन्नु भएन । तर  उहाँ रोक्न सक्ने अवस्थामा हुनुहुन्नथ्यो । पछि पनि सम्झनुहुन्थ्यो मैले त प्रयास गरेकै हो । उ आफ्नै कारणले गयो । भएन त म के गरु । 
निरञ्जको भनाईसंग मेल खाने वुझाई गिरिजावावुका अत्यन्त निकट पूर्व आमोदप्रसाद उपाध्यायको पनि छ । उपाध्यायले  २०७३ कात्तिक २७ गते धुम्वराही स्थित आफ्नै निवासमा लेखकसंग भनेका थिए–राजा ज्ञानेन्द्रसंग मेलमिलाप गर्ने कुनै गुञ्जायस नदेखे पछि राजतन्त्रको विकल्प खोज्नु भएको हो । राजा प्रति कठोर वन्दै जानु भएको हो । व्यक्तिगत इगोले पनि धेरै काम गरेको छ । नत्र अन्तिम समयसम्म पनि  संवैधानीक राजतन्त्रकै पक्षमा हुनुहुन्थ्यो । ज्ञानेन्द्रले वुद्धि पु-याएको भए अहिलेको अवस्था नआउन सक्थ्यो । 



भिडियो पनि हेर्नुहोस


प्रतिक्रिया


  1. That is a very good tip especially to those fresh to the blogosphere. Simple but very accurate information… Appreciate your sharing this one. A must read post!

    Hello there! This is my first visit to your blog! We are a group of volunteers and starting a new project in a community in the same niche. Your blog provided us beneficial information to work on. You have done a outstanding job!

    Please let me know if you're looking for a article writer for your blog. You have some really good articles and I feel I would be a good asset. If you ever want to take some of the load off, I'd really like to write some articles for your blog in exchange for a link back to mine. Please blast me an e-mail if interested. Kudos!

    Oh my goodness! Impressive article dude! Thank you, However I am experiencing troubles with your RSS. I don't know the reason why I can't subscribe to it. Is there anybody else having identical RSS problems? Anybody who knows the solution can you kindly respond? Thanks!!

    Very rapidly this web site will be famous among all blogging viewers, due to it's good articles

    Hello to every body, it's my first pay a visit of this web site; this webpage includes awesome and really fine data for visitors.

    Hi there, of course this post is truly pleasant and I have learned lot of things from it concerning blogging. thanks.

    image главные новости дня в мире и россии на сегодня

    лента новостей дзен открыть кто на сегодняшний день главные новости дня в мире и россии на сегодня Главная Яндекс Новости https://bitbin.it/vjPFM0PU/ лента новости яндекс дзен новости дзен сегодня последние свежие

    I want to to thank you for this very good read!! I absolutely enjoyed every bit of it. I have got you saved as a favorite to look at new things you post…

    image consulta il prezzo di cefdinir con prescrizione medica a Messina

    My relatives every time say that I am wasting my time here at net, however I know I am getting familiarity all the time by reading such pleasant articles.

    niewiasta what tyoe of drug is urecholine digitisation a prescriber has ordered bethanechol (urecholine) for a postopertaive - bethanechol other names [url=https://canadapharmacy-usa.com/buy-urecholine-usa.html]does urecholine have milk?[/url] barze bethanechol (urecholine) ati

    Wow, that's what I was exploring for, what a information! present here at this webpage, thanks admin of this web site.

    Саморазвитие, Социум. Тёмная триада личности. Темная триада: 3 признака самых опасных людей, от которых стоит держаться подальше. Как выглядит темная сторона психики человека. Темная триада.

    I've been browsing online more than three hours today, yet I never found any interesting article like yours. It is pretty worth enough for me. In my view, if all webmasters and bloggers made good content as you did, the net will be a lot more useful than ever before.

    Identity v explorer. Необычный человек это какой. Почему мужчина добавляет в черный список женщину психология. Мышление его формы и виды. Философские представления о социальных качествах человека конспект. Связь мышления и речи в психологии. Обучение психологии в санкт петербурге. Заставка на телефон любовь.

    Самый приятный цвет для глаз. Тест какая ты группа. Типы личности эннеаграмма тест. Бдительность что это простыми словами. Тест определить тип привязанности. Наука о закономерностях. Виды мышления аналитическое. Mockup календарь.

    Good day! I could have sworn I've been to this site before but after going through many of the posts I realized it's new to me. Regardless, I'm certainly happy I discovered it and I'll be book-marking it and checking back frequently!

    of course like your web site but you need to take a look at the spelling on quite a few of your posts. Many of them are rife with spelling issues and I in finding it very troublesome to inform the reality on the other hand I will certainly come back again.

    Психосоматика книги. Тест какой ты человек в душе. Дисперсия это простыми словами в жизни человека кратко. Управление восприятием. Тест какой ты на вкус. Животные символизирующие свободу. Чем определяется поведение человека. Иррациональные эмоции.

    Hello everyone, it's my first go to see at this web site, and piece of writing is really fruitful in favor of me, keep up posting these types of articles.

    Spot on with this write-up, I honestly believe that this website needs a great deal more attention. I'll probably be returning to read through more, thanks for the information!

    image Erkundigen Sie sich nach dem Preis von redap mit ärztlichem Rezept in Deutschland

    Piece of writing writing is also a excitement, if you know afterward you can write otherwise it is complex to write.

    Is 123 movies legit. 123movies free website Is 123 movies legit.

    Wow, incredible weblog format! How lengthy have you been blogging for? you made running a blog look easy. The total look of your web site is magnificent, let alone the content material!

    Последний выпуск с владимиром соловьевым сегодня. Вечер с владимиром соловьевым последний выпуск смотреть онлайн бесплатно в хорошем. Вечер с соловьевым последний выпуск смотреть онлайн бесплатно в хорошем качестве. Вечер с соловьевым последний выпуск смотреть бесплатно владимиром. Вечер с владимиром соловьевым последний выпуск сегодня смотреть онлайн бесплатно в хорошем.

    Thanks for sharing your thoughts about Hair replacement surgery. Regards

    I visit day-to-day a few blogs and blogs to read articles, but this blog provides quality based writing.

    image Консультации психологов. Сайт психологической помощи.

    Песня уже не важно как она будет выглядеть и какого цвета волосы. Особенности человека. Радикальный человек это какой. Если ребенок рисует зеленым цветом. Психология это наука о закономерностях развития и функционирования. Причины возникновения зрительного дискомфорта и утомляемости в процессе контроля. Понятие человек. Как нарисовать жирного китайца.

    I seriously love your website.. Great colors & theme. Did you create this website yourself? Please reply back as I'm hoping to create my own personal website and would love to find out where you got this from or exactly what the theme is called. Thanks!

    Good post. I learn something totally new and challenging on sites I stumbleupon everyday. It's always interesting to read through articles from other authors and practice a little something from their sites.

    I wanted to thank you for this fantastic read!! I absolutely enjoyed every bit of it. I have got you saved as a favorite to look at new things you post…

    Hmm is anyone else encountering problems with the pictures on this blog loading? I'm trying to determine if its a problem on my end or if it's the blog. Any feedback would be greatly appreciated.

    Thank you a lot for sharing this with all people you really recognise what you are talking about! Bookmarked. Please additionally discuss with my website =). We could have a link trade contract among us

    This is very interesting, You're a very skilled blogger. I have joined your rss feed and look forward to seeking more of your magnificent post. Also, I have shared your site in my social networks!

    Психическим явлением является. Основные функции психологии. Тест чтобы понять себя. Картинки с добрым утром нейтральные. Картинки старых людей. Ассоциация с зеленым цветом. Рациональность мышления это. Психическое здоровье человека это обж.

    Личность это в обществознании егэ. Самый горячий орган человека и температура в нем. Что такое жизнь попытайтесь дать свое определение. Критическое мышление изучить. Как понять нужен тебе человек или нет психология тест. Личность определение в обществознании 6 класс. Эннеаграмма личности тест онлайн бесплатно. Автор 24 аналоги.

    Цвет крови человека. Во сколько лет выдают паспорт в россии. Тест по характеру человека. Основные эффекты восприятия. Докажи что человек не только биологическое но и. Как узнать какая у тебя. Тест темная и светлая триада. Как мыслить позитивно.

    Рациональность мышления это. Что относится к психическим процессам свойствам и состояниям. Картины психически больных людей. Понятие личность в социологии. Как называется качество человека. Эксперт по мышлению. Как контролировать свои мысли. Примеры получения информации.

    I just could not go away your web site before suggesting that I actually loved the standard information a person provide for your visitors? Is going to be back ceaselessly to inspect new posts

    Wow, this piece of writing is fastidious, my sister is analyzing these kinds of things, so I am going to convey her.

    If possible, thresholds at frequencies above 8 kHz should also be measured <a href=http://bcialis.mom>buy cialis generic online cheap</a>